Slokdarmkanker
De slokdarm
De slokdarm (oesophagus) is een onderdeel van het spijsverteringskanaal. Het is een buisvormig orgaan en dient voor het transport van voedsel van de mond naar de maag. Het grootste gedeelte van de slokdarm ligt in de borstholte en loopt midden door de borstholte van de keelholte naar de maag.
Wat is slokdarmkanker?
Bij slokdarmkanker is er sprake van een kwaadaardige tumor in de slokdarm. Slokdarmkanker ontstaat vanuit het slijmvlies van de slokdarm. Er zijn twee typen slokdarmkanker te onderscheiden, die beiden ontstaan uit een verschillend type slijmvlies. Het type dat zich meestal hoog in de slokdarm bevindt, ontstaat uit plaveiselcel-epitheel en wordt plaveiselcelcarcinoom genoemd. Het type slokdarmkanker dat zich meestal onder in de slokdarm bevindt, wordt adenocarcinoom genoemd. Slokdarmkanker komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 2400 mensen slokdarmkanker vastgesteld. Het merendeel van de mensen die slokdarmkanker krijgt, is ouder dan 50 jaar.
Bron: KWF kankerbestrijding
Oorzaak & risicofactoren
De precieze oorzaak van slokdarmkanker is onbekend, maar er bestaan wel risicofactoren beschreven die de kans op slokdarmkanker vergroten. Hieronder staan deze risicofactoren beschreven.
Roken en alcohol
Vooral de combinatie van roken en alcohol, verhoogt het risico op slokdarmkanker Dit geldt zowel voor het nuttigen van bier en wijn als gedestilleerde dranken. Vooral een combinatie van roken en alcoholgebruik verhoogt het risico op slokdarmkanker.
Overgewicht
Overgewicht is een factor waarbij er een verhoogd risico is op het krijgen van slokdarmkanker.
Beschadiging van het slokdarmslijmvlies en brandend maagzuur
Een chronische ontsteking van de slokdarm ten gevolge van terugvloed van maagzuur, kan het slijmvlies van de slokdarm beschadigen. Bij sommige mensen ontstaat er door de langdurige inwerking van het maagzuur een verandering van het slijmvlies van de slokdarm. Dit wordt een Barrett-slokdarm genoemd. Mensen met een Barrett-slokdarm hebben een verhoogd risico op slokdarmkanker.
Eenzijdige voeding
Meerdere studies veronderstellen dat het nuttigen van eenzijdige voeding een risicofactor kan zijn voor het ontstaan van slokdarmkanker. Het is daarom belangrijk dat u voldoende gevarieerd en voldoende groenten en fruit eet.
Bron: www.kanker.nl
Klachten/symptomen
Slokdarmkanker geeft in een vroeg stadium meestal geen klachten. Vaak ontstaan de klachten pas wanneer een tumor groter wordt. Mogelijke symptomen die kunnen optreden bij slokdarmkanker zijn:
Slikklachten
Het gevoel hebben dat er ongeveer ter hoogte van de keel bij het slikken een prop in de weg zit. In het begin treden deze klachten met name op bij het nuttigen van vast voedsel. Vooral vezelige en harde voedingsmiddelen kunnen klachten bezorgen. Later kan ook vloeibaar voedsel problemen geven.
Passageklachten
Het gevoel hebben dat het voedsel niet goed weg zakt in de slokdarm. In de beginfase gaat dit om vast voedsel, denk hierbij aan brood of voedsel met een grove structuur, en in een latere fase kunnen deze klachten ook optreden bij het gebruik van vloeibaar voedsel.
Ontlasting
Uw ontlasting kan donker of pikzwart zijn, doordat u bloed verliest uit de tumor. Zwarte ontlasting kan optreden bij elke vorm van bloedverlies uit de slokdarm, maag of dunne darm (bijvoorbeeld bij een maagzweer) en is dus geen bewijs voor de aanwezigheid van kanker.
Gewichtsverlies en verminderde eetlust
De aanwezigheid van een tumor vraagt vaak veel energie van het lichaam. Daarnaast is er vaak sprake van een verminderde eetlust en kan het zijn dat het eetpatroon is aangepast, omdat het eten niet goed meer passeert. De combinatie van deze factoren kan leiden tot gewichtsverlies.
Vermoeidheid
Doordat de kankercellen snel delen en veel energie nodig hebben, kan de aanwezigheid van kanker gepaard gaan met vermoeidheid. Vermoeidheid is echter een zeer veel voorkomende klacht in de algemene bevolking en in de meeste gevallen kan er voor vermoeidheid geen goede verklaring worden gevonden. Bij slechts een zeer beperkt deel van alle mensen die last hebben van vermoeidheid, is kanker de oorzaak hiervan.
Heesheid
Heesheidsklachten kunnen voorkomen.
Pijnlijk gevoel achter het borstbeen
U kunt een pijnlijk en of vol gevoel hebben achter het borstbeen.
Diagnose/onderzoeken
Om een diagnose te stellen is een aantal onderzoeken nodig. Uw behandelend arts bepaalt welke onderzoeken nodig zijn voor het stellen van een diagnose en het opstellen van een behandelplan. Alle onderzoeken en behandelingen zijn mogelijk, maar hoeven niet toegepast te worden. U krijgt indien een bepaald onderzoek nodig is daar specifiek informatie over. Binnen het LUMC zijn sneldiagnostiek paden ontwikkeld. Voor de signalering van slokdarmkanker bestaat ook een sneldiagnostiek zorgpad.
Onderstaand zijn een aantal onderzoeken beschreven die bij u kunnen worden gedaan:
Laboratorium onderzoek
Laboratorium onderzoek kan worden gedaan om te kijken of er in het bloed afwijkingen te vinden zijn, maar ook of bepaalde waardes voldoen voor een onderzoek. Bloed wordt afgenomen uit een ader uit de arm.
Gastroscopie
Endoscopie betekent van binnen kijken . De benaming van het onderzoek wordt aangepast aan het orgaan waarin gekeken wordt. Bij een gastroscopie kan met behulp van een flexibele scoop in de slokdarm, maag en dunne darm worden gekeken. Er kunnen zo nodig stukjes weefsel worden weggenomen voor microscopisch onderzoek. Zie voor meer informatie over de gastroscopie onze folder.
Vervolg onderzoeken
Indien er bij een scopie verdenking is op slokdarmkanker, zullen er biopten worden genomen van de afwijking om de diagnose te bevestigen. Ook zal er een aantal vervolgonderzoeken worden afgesproken, om de ziekte verder in kaart te kunnen brengen. Dit is van belang om te bepalen wat de beste behandeling voor u is. De meest voorkomende onderzoeken staan hieronder vermeld. Niet elk onderzoek zal bij elke patiënt nodig zijn.
- CT-scan van borst en buik
- Echo van de hals
- Endo echo onderzoek van de slokdarm (hierbij wordt er met een echoscoop gekeken in de slokdarm)
- PET-scan
Behandeling
Er zijn meerdere behandelmogelijkheden bij slokdarmkanker. De meest toegepaste behandelingen zijn een operatie, bestraling, chemotherapie of een combinatie van deze behandelingen. In het LUMC wordt altijd door een multidisciplinair team besproken wat in uw situatie de beste behandeling is. Dit team bestaat uit een oncologisch chirurg, een radiotherapeut (bestralingsarts), internist-oncoloog, een maag-darm-leverarts en een verpleegkundig specialist. Dit overleg vindt wekelijks plaats op de Slikpolikliniek. Nadat op basis van alle beschikbare uitslagen een behandelplan is opgesteld, wordt dit door één of meer artsen de behandeling met u besproken.
Voor meer informatie over de verschillende mogelijke behandelingen en voor extra informatie over slokdarmkanker in het algemeen, verwijzen wij u naar de KWF-folder slokdarmkanker.
Patientenverenigingen
Patiëntenvereniging kunnen u helpen met het opzoeken van onderwerpen, komen op voor de belangen van patiënten en hebben vaak lotgenotencontact of kunnen u hierin voorzien. Wanneer u behoefte heeft aan informatie of om andere redenen wilt kijken kunt u onder andere kijken bij de volgende patiëntenverenigingen.