Leverfalen
Hierbij onderscheiden we acuut, acuut-op-chronisch en chronisch leverfalen.
Acuut leverfalen
Als de werking van de lever in korte tijd ernstig verslechtert zonder dat er voorafgaand een leverziekte aanwezig was spreken we van acuut leverfalen. Dit uit zich in geelzucht (verhoogd bilirubine in bloed) en gestoorde bloedstolling (verhoogde INR), gecombineerd met hepatische encefalopathie. Dit laatste is het gevolg van onvoldoende ontgifting door de lever en uit zich door verwardheid, vergeetachtigheid en sufheid, wat snel kan doorgaan naar insulten en agitatie overgaand in coma. Oorzaken kunnen bijvoorbeeld overdosering van paracetamol, acute hepatitis B, of bijwerking van medicamenten zijn, al zijn er meer oorzaken. Tegen paracetamol is acetylcysteine een antidotum dat bij tijdige toediening soms acuut leverfalen kan voorkomen, maar vaak is de toediening te laat of is de oorzaak van acuut leverfalen niet tijdig voldoende te behandelen. Acuut leverfalen is een medische emergency en vereist meestal opname op een intensive care en snelle overplaatsing naar een levertransplantatiecentrum als het LUMC. Tijdig overleg met zo'n centrum is dus cruciaal.
Behandeling:
Op de IC van het LUMC kunnen complicaties als hersenoedeem, nierinsufficientie, hemodynamische instabiliteit, etcetera optimaal behandeld worden, kan het onderliggend lijden snel geïdentificeerd en zo mogelijk behandeld worden en kan tijdige plaatsing op de hoog-urgente wachtlijst voor levertransplantatie vaak nog mogelijk zijn. In het LUMC wordt soms als enige centrum in Nederland bij acuut leverfalen niet een hele lever in plaats van de eigen lever geplaatst (de standaard orthotope levertransplantatie), maar wordt soms een auxiliaire levertransplantatie gedaan: het transplantaat als een hulplever naast de eigen lever geplaatst. Bij de overlevende patiënten is het na een auxiliaire levertransplantatie dan in tweederde van de patiënten mogelijk om uiteindelijk zonder afweeronderdrukkende pillen verder te gaan op de eigen lever (nadat het transplantaat weer is verwijderd of de artsen dit bewust langzaam hebben laten afstoten).
Acuut-op-chronisch leverfalen
Hierbij verslechtert de leverfunctie snel bij een tevoren bestaande leverziekte. Oorzaken kunnen bijvoorbeeld infecties of bloedingen zijn. In het algemeen wordt gepoogd de oorzaak te behandelen en de patiënt in een betere situatie te brengen, waarna soms verdere evaluatie voor levertransplantatie nodig kan zijn.
Chronisch leverfalen
Dit kan optreden bij levercirrose en vormt bij voortschrijden meestal een indicatie voor levertransplantatie.